ROBERTO PÉREZ CEA é entrevistado por ALEJANDRA CALVO

ENTREVISTA SOBRE A CONVIVENCIA ENTRE DIFERENTES CULTURAS NUNHA CIDADE PATRIMONIO

Roberto Pérez Cea, ex director provincial e local da Cruz Vermella-Xuventude, monitor de ocio e tempo libre, coordinador do programa de actividades de inverno de Cáritas.

1.- Poderías dicirnos que se sente ao tratar con rapaces de distintas culturas? Apréndese moito ou pouco deles? Son moitas as diversidades relixiosas, culturais ou de procedencia que atopa unha persoa coma ti?

Está claro que se aprende moitísimo, porque a diversidade é moi importante. Entón, de cada un deles, de cada unha das distintas culturas, podemos aprender moitas cousas particulares e enriquecer a nosa propia cultura.

Encóntrase moita diversidade, sobre todo en campamentos, en traballo día a día, actividades que se realizan no inverno... E a verdade é que si, aínda que non nos fixamos moitísimo en cantas culturas podemos encontrar, porque tentamos sempre tratar a todos por igual. Pero si, hai moitas diversidades relixiosas, non moito na entidade de Cáritas, xa que é unha entidade relixiosa e normalmente xira moito sobre a relixión; pero despois en Cruz Vermella poden encontrarse moitas relixións diferentes.

Alex Calvo con Roberto Pérez Cea

2.- Canto tempo levas, dun xeito aproximado, tratando con xente tan diversa aquí, en Santiago? Con que asociación ou asociacións colaboras neste aspecto?

Levo desde os catorce anos, aproximadamente, é dicir, uns dez ou once anos. Neste aspecto, colaboro coa Cruz Vermella, con Cáritas Interparroquial de Santiago, e con Feitizo, que traballa con nenos con TEA.

3.- Algunha vez atopastes con algún caso de discriminación por temas relixiosos, culturais ou raciais? En caso afirmativo, como facedes para erradicalo?

Dentro da Cruz Vermella hai un programa que é para inmigrantes que veñen aquí, e normalmente veñen con algún problema ou algunha discriminación a nivel económico; a nivel racial non moito; e a nivel cultural depende, porque hai moitas entidades aquí en Santiago que non comprenden diferentes culturas, diferentes formas de vivir das persoas.

Normalmente, non se fai algo concreto, senón que se trata a todos por igual. Entón inclúese nos programas que xa hai, e dunha forma transversal trátase o tema, pero nunca de forma directa, porque aí xa facemos unha discriminación.

4.- Aprecias malos xestos nos nenos composteláns cara aos inmigrantes? E algún tipo de rexeitamento cara a alguén diferente a eles?

Podemos falar de diferentes clases, se falamos desa forma, e soe haber algunha discriminación do tipo: “Mira, ese rapaz é diferente”, e só porque é diferente a nosa sociedade tende a discriminar, e tenden a tratalo de forma diferente. Por exemplo, se é marroquí, din que vende alfombras ou cheira mal, ou máis crueldades.

5.- Temos entendido que se realizan actividades en Compostela nas vacacións de Nadal e de Semana Santa. Apréciase un proceso de adaptación nestes rapaces e nas súas familias con estes proxectos?

O dito antes, normalmente trátase a todos por igual, entón non fai falta un proceso de adaptación. Adoita haber rapaces que veñen doutros países ou doutras localidades e tenden a introducirse nas asociacións de forma directa, é dicir, xa levan tres días ou catro no noso país e xa os meten en diferentes asociacións. E nós o que facemos como entidade é involucralos nas actividades dunha forma directa sen ningunha adaptación.

6.- Que visión cultural ou intercultural lle poderías aportar a outra persoa desde o teu punto de vista como persoa que trata con tanta diversidade?

Como unha diversidade, algo novo que aprender. En vez de crear unha barreira, crear unha ponte para que eles aprendan de nós e nós aprendamos de eles, porque teñen moitas cousas que ensinarnos, moitas formas de ver a vida que nós non entendemos e con axuda de actividades entre as dúas partes podemos aprender moitas cousas diferentes, e enriquecer a vida.

7.- Paréceche que Santiago é unha cidade acolledora con inmigrantes? Encóntraste con moitos casos de discriminación?

Depende, hai un lado da cidade que si, que é moi acolledora coa xente inmigrante, que a axuda moitísimo; pero hai outra parte que é a nivel emprego en Santiago, hai uns datos que agora mesmo non se me acordan, que antes, hai uns dez anos había un índice moi alto de traballos que se ofertaban case só para inmigrantes, que a xente compostelá non quería facer. Pero duns anos para aquí, xa cambiou un pouco.

8.- Á hora de preparar actividades como as de vacacións ou mesmo durante o curso escolar, tedes en conta algúns aspectos para fomentar a tolerancia e o respecto? Poderías mencionarnos algúns? Estas actividades fanse con algunha intención de inculcar a igualdade aínda tendo diferenzas, por dicilo así?

Por exemplo, na Cruz Vermella fanse moitas actividades semanais na aula de mediación, que é unha aula que axuda ao apoio escolar, e tamén traballan valores. Unha vez á semana, normalmente trátase unha cidade e unha cultura diferente, onde facemos unha merenda e xogos desa cultura, para poder aprender de moitas diferentes.

Claro que se fai coa intención de fomentar a tolerancia e o respecto, xa que todas as culturas non poden ser iguais, porque son diferentes entre elas. O que temos que facer é, como dixen anteriormente, crear unha ponte para que haxa unha comprensión entre todas as culturas e podamos convivir de forma harmoniosa entre todas. Pero cómpre partir dunha cousa, as culturas son diferentes, e iso é o que fai que sexa enriquecedora e a globalización non está facendo iso: está eliminando partes moi ricas de cada cultura, está facendo que desaparezan moitas delas e que non podamos disfrutar de todas estas experiencias.

9.- Gústache coñecer rapaces e familias tan diversas? Pode resultar duro ou complicado tratar con algúns casos de discriminación? Adoitas aprender algo destas persoas?

Claro que si, apréndese moitísimo delas, e aprendes cousas das que ti tiñas unha idea na cabeza e un rapaz ou rapaza que provén dun lugar remoto, que ti nin sequera coñeces, fante cambiar a túa idea por completo.

Os casos de discriminación sempre son duros e complicados. Teño un caso na cabeza de dúas rapazas ás que lles morreron os pais en Kayakistan, un país que nin sequera coñecía, e chegaron aquí sen saber falar castelán nin outro idioma. Chegaron en busca dun emprego e estaban vivindo na rúa, e nin o concello de Santiago nin ninguén lles ofrecía unha casa nin nada. Claro, ti ante esta situación poste no lugar delas e dis: “que duro”, pero, ben, con traballo e con esforzo pódense conseguir moitas cousas.

Como dixen anteriormente, si que adoito aprender, é moi enriquecedor.

10.- É posible que chegue a afectar psicoloxicamente ver como sofren as familias que acuden a vós?

Non, se es unha persoa que adoita traballar con estes casos, pois afecta o primeiro caso, o segundo... Pode afectar, pode crear unha empatía cara a eles, pero co paso do tempo faste unha couraza e intentas que non afecte psicoloxicamente.

11.- Como lle contarías a un neno pequeno como é este labor que realizas?

Os nenos como mellor aprenden é a través do xogo, dos casos prácticos... a través da diversión. Entón, faría un xogo intercultural onde o neno poda comprender que é moi, pero moi positivo, aprender doutras culturas e doutras persoas diferentes. Cada un é un mundo, pois vamos intentar que todos aprendamos de todos os mundos e, así, que non haxa unhas barreiras que impidan que aprendamos de todos.