SÓLO PARA LER DESPUÉS DE HABER HECHO EL JUEGO DE PISTAS POR COMPOSTELA MONUMENTAL

RESPOSTAS ÁS PREGUNTAS DO XOGO DE PISTAS SOBRE A  CIDADE HISTÓRICA

1.- No capitel do centro hai un anxiño ao que se lle ve moi claramente a regaña e o ollo do cu. Lévase a xente alí, tapándolles os ollos, colócaselle o dedo índice no ollo do cu, díselle que pida un desexo e, cando xa o teña pedido, destápanselle os ollos e déixaselle mirar onde ten colocado o dedo índice.

2.- Intelectual, galeguista, alcalde republicano de Santiago, fusilado en 1936. Que copien o que di a placa.

3.- Os estudantes colocábanse de costas á arbore da ciencia, estiraban calquera dos brazos, e agarraban unha das pólas da árbore, logo matriculábanse na carreira que lles tocara.

4.- María Castaña foi unha muller da Idade Media, campesiña, que se rebotou contra o bispo de Lugo por mor dos desmáns deste.

5.- Don Gaiferos de Mormaltán foi un cabaleiro francés que no século XIV peregrinou a Santiago, morrendo diante do Pórtico da Gloria da Catedral, feliz porque Santiago Apóstolo obrara o milagre de deixalo chegar vivo a Santiago e pisar a Catedral.

6.- Airas Nunes foi un trobador, un poeta galego medieval, de Santiago, autor de varias cantigas de amigo e de amor.

7.- Desde as dúas esquinas do Pazo de Raxoi: á dereita de Raxoi xunto ao muro que dá á Costa do Cristo, a rentes do Hostal dos Reis Católicos; á esquerda de Raxoi, xusto desde as escadas polas que se baixa cara ás Casas de Compostela.

8.- Igrexa de San Fructuoso ou das Catro Sotas, estilo churrigueresco, século XVIII, porque no alto se representan as Catro Virtudes Cardinais (Prudencia, Xustiza, Fortaleza e Templanza) con catro damas e cada unha leva un símbolo: ouros, bastos, copas e espadas.

9.- Montero Ríos, político galego no Goberno español nos anos..., señor de Lourizán (Pontevedra). Esta estatua estivo colocada no centro da Praza do Obradoiro.

10.- Alfonso II O Casto, primeiro rei peregrino, rei de Asturias, ano......

Chiste sobre isto: Que diferenza hai entre Alfonso II O Casto e Carlos III o Impotente? “Un quería, pero non podía. Outro podía, pero non quería...”

11.- O acibeche é madeira de árbore petrificada. Tráese de Asturias porque en Galicia non se dá esta petrificación da madeira, por mor do Ph do solo.

12.- As xoias /alfaias tradicionais compostelás realizábanse con ACIBECHE e PRATA, as prazas son a de PRATERÍAS e a da ACIBECHERÍA (século XVIII), nas fachadas Sur e Norte, respectivamente, da Catedral.

13.- Cinco rúas ou cinco calles:

Rúa do Preguntoiro, Travesa de Altamira, Rúa de Xelmírez, Rúa do Castro e Rúa da Caldeirería.

14.- Porta Faxeira está a Farmacia de Gómez-Ulla, pode ser de 1891, dio alí.

15.- Porta da Mámoa: Café-bar Derby, onde Valle-Inclán habitualmente ía tomar o café.

16.- O Arco de Mazarelos é a única porta que se conserva da primitiva muralla. “Por esta porta entraban os bos viños do Ribeiro á cidade”, segundo conta o Códice Calixtino, guía de peregrinación composta polo ano 1130.

17.- Torta de Santiago: leva améndoa moída como base, fariña, azucre e ovos. A cruz de Santiago vai debuxada enriba.

18.- Praza do Toural: o xigante Atlas leva ao ombreiro a bóla do mundo. Contan que a tirará cando pase por debaixo unha virxe. Mais a bóla do mundo segue impertérrita desde o século XVIII no ombreiro de Atlas.

19.- Farmacia Bescansa: ten un teito de artesoado de madeira precioso e digno de perder un anaco contemplándoo. Tamén é moi bonita a colección de botes de farmacia que teñen dentro.

20.- Padre Sarmiento: foi un dos Ilustrados do século XVIII. Defensor da escola en galego, lingüista, filólogo e intelectual galego ilustrado.

21.- “Casa das pomas”: chámase así polos adornos de mazás que hai na fachada.

22.- Os banzos das escadas da Praza de Praterías non se poden subir de dous en dous porque son impares.

23.- Maruxa e Coralia Fandiño eran dúas irmás que baixaban todos os días á mesma hora, antes de xantar, a dar o seu paseo habitual por Santiago desde o seu enderezo, na Rúa do Espírito Santo até a Alameda. Vestidas de cores rechamantes e pintadas como na súa mocidade (anos 30 e 40 do século XX). Encantáballes que os estudantes lles dixesen piropos. Recórdoas moitas veces polo Preguntoiro e pola Caldereiría.

24.- O arcebispo Alonso III de Fonseca foi un grande protector das artes e das letras. Fundou o Colexio de Fonseca para colexio de estudos de teoloxía e comezouse a súa construción en 1532.

25.- Os “anxos con gafas” de Santa María Salomé (románica, século XII pero coa torre barroca, do século XVIII) encóntranse nas dúas columnas do retablo, un á esquerda e o outro á dereita do altar.

26.- A Virxe preñada do pórtico de Santa María Salomé leva un vestido longo e un manto. É unha das moi poucas representacións románicas da virxe neste estado.

27.- A Casa do Cabido, na praza de Praterías, é só unha fachada realizada por Fernández Sarela en 1758. O fondo mide metro e pico, non chega aos dous metros. Non foi unha casa feita para vivir, xa que se levantou unicamente coa intención de cerrar harmonicamente a praza cun edificio que non desmerecese o resto das construcións.

28.- É unha broma típica: díselle á xente que ten que buscar baixo a auga da fonte as colas dos cabalos e, cando miran moi atentamente, móllaselles coa auga da fonte.

29.- A Raíña Lupa mandaba na comarca de Padrón e Compostela cando chegaron a Padrón Apolodoro e Atanasio co corpo de Santiago Apóstolo. Tras certas vicisitudes, cedeulles os terreos para enterrar a Santiago e converteuse ao cristianismo.

30.- Igual que a brincadeira anterior, pero aquí cómpre buscar os pés de Cervantes coa conseguinte ducha.

31.- Chámaselle á Praza do Obradoiro a Praza de Cataluña porque aí están:

O Hostallll, a Catedrallll, a Rectorallll e a Casa Consistoriallll.

32.- A Casa da Parra, barroca do século XVIII, na Quintana de Vivos, chámase así porque ten unha parra por diante que dá uvas. Isto é moi típico da Galicia rural, mais na Galicia urbana apenas se encontran casos como este de “parra” nas fachadas.

33.- A rúa de Entrerrúas debe ter menos de UN metro de ancho, non caben dúas persoas xuntas e, cando chove, non se pode ir nela con paraugas, posto que tampouco colle, cómpre levalo cerrado.

34.- A Casa da Troia é o título dunha novela de Alejandro Pérez Lugín, baseada na historia da pensión de estudantes que rexentaba a Señora Troia no edificio que é hoxe Museo da Tuna Universitaria. Nesta novela, moi do estilo romántico e cursi de principios do s. XX, cóntanse aventuras, desventuras e amoríos dos estudantes composteláns.

35.- Cerámica de Sargadelos, provén de Cervo, entre Viveiro e Burela, no Norte de Lugo. A base da cerámica é o CAOLÍN. As cores tradicionais desta cerámica son BRANCA e AZUL, aínda que agora tamén se fan outras cores. Houbo outra fábrica de cerámica fina, Cerámica do Castro, en Sada-Coruña, pero a cor tradicional usada era só a BRANCA.

36.- A tenda “Cacharros” de cerámica tradicional de Buño, cerca de Carballo, ao oeste de Coruña. O material utilizado é o BARRO, e en Buño hai moitísimos obradoiros de oleiros.